19-11- 2016
Onderzoek pleit voor kleinschalige residentiële opvang jongeren

Kinderen en jongeren voelen zich veilig en waarderen steun in gezinshuizen

Kinderen en jongeren ervaren een positief leefklimaat in gezinshuizen. De jongeren waarderen met name de steun die ze krijgen en de relatie met de gezinshuisouders. Ook geeft de meerderheid van de jongeren aan zich veilig te voelen in het gezinshuis. Dat blijkt uit onderzoek van het Expertisecentrum Jeugd van Hogeschool Leiden in opdracht van Gezinshuis.com. Het leefklimaat in de gezinshuizen wordt positiever ervaren dan het leefklimaat in reguliere leefgroepen binnen de jeugdzorg. De resultaten van het onderzoek onderstrepen de gedachte dat een kleinschalige woonvoorziening een positief effect heeft op de beleving van het leefklimaat.

In opdracht van Gezinshuis.com heeft het Expertisecentrum Jeugd onderzoek gedaan naar het leefklimaat binnen de gezinshuizen. Dit is onderdeel van het langlopende onderzoek naar het leef-, leer- en werkklimaat in (residentiële) jeugdzorginstellingen. Uit de resultaten van dit eerste onderzoek blijkt dat er, over het algemeen, een positief leefklimaat door de kinderen en jongeren werd ervaren. Dit geldt voor zowel de groep van 8 tot 11 jaar als de 12+ groep. De resultaten van het onderzoek onderstrepen de hypothese dat een kleinschalige woonvoorziening een positief effect heeft op de beleving van het leefklimaat.

De jongeren waarderen met name de steun die ze krijgen en de relatie met de gezinshuisouders. Zij geven aan veel te leren, bijvoorbeeld dingen voor de toekomst of hoe het is om in een gezin te wonen. De sfeer is volgens de jongeren vaak goed en gezellig, maar soms kan het ook druk zijn of zijn er ruzies. Tot slot geeft de meerderheid van de jongeren aan zich veilig te voelen in het gezinshuis, met name doordat gezinshuisouders goed op ze letten en ze beschermen. Als jongeren zich onveilig voelen, komt dat met name doordat andere jongeren boos zijn.

Vervolgonderzoek
De reden waarom jongeren die in gezinshuizen wonen een significant positiever leefklimaat ervaren dan jongeren die in residentiële jeugdzorginstellingen wonen, kan uit dit onderzoek niet worden verklaard. Verdiepend vervolgonderzoek kan inzicht geven in de beleving van jongeren in de gezinshuizen en over ‘wat werkt’ in de behandeling van deze jongeren.

Belang van het onderzoek
De afgelopen jaren is er (met name in Nederland) veel kennis ontwikkeld over de opvoeding van ingewikkelde kinderen. Het behoort tot onze visie om de komende jaren bestaande kennis te delen en nieuwe kennis te ontwikkelen. Het gaat hierbij niet om het vinden van nieuwe behandelmethoden, maar juist om het stimuleren van ‘het gewone leven’, het delen van kennis over praktijkproblemen en het genereren van nieuwe kennis op het terrein van opvoeding in gezinshuizen. Die praktijkgerichte kennis moet ook binnen gezinshuizen ‘gedeelde’ kennis worden om te kunnen werken. Het is hierbij van belang dat de kennis wordt ontwikkeld vanuit de kinderen zelf, zoals via het leefklimaatonderzoek. Deze kennis is niet alleen van belang voor gezinshuizen, maar stelt ook overige betrokkenen en het werkveld (zoals gemeenten, de inspectie Jeugdzorg en het onderwijs) in staat om de bijdrage van gezinshuizen aan de ontwikkeling van het kind zichtbaar te maken.

Een gezinshuis
Een gezinshuis is een kleinschalige vorm van residentiële zorg. Waarbij kinderen en jongeren in een gezinssituatie worden opgevangen, in een normale leefomgeving. Deze vorm van hulpverlening wordt gekenmerkt door de continue aanwezigheid van vaste opvoeders . De jongeren worden begeleid en opgevoed door gezinshuisouders, die vaak ook nog eigen kinderen hebben. De gezinshuisouders zijn 24/7 aanwezig en beschikbaar voor de jongeren.

Lees het volledige onderzoeksrapport.